Bedankt om er bij te zijn...
...samen met ruim 125 deelnemers. Het 5e West-Vlaamse bijensymposium op 28 april in Staden, was een boeiende dag met heel wat enhousiasme om aan de slag te gaan voor onze bijen. Op het menu stond een afwisseling van sprekers en
praktijkvoorbeelden over o.a. onthardingsprojecten, de Aziatische hoornaar, bijvriendelijke bomen, ‘stadsbijen’, omgaan met weerstand,
Knautiabijen, insectenvriendelijke inrichting van openbaar domein, pesticidenverbod en zoemrijke graslanden.
Of om het met jullie eigen woorden te zeggen:
“Wat een hoopvolle en energiegevende samenkomst zag ik.”
-
“De organisatie zat ook prima in elkaar en de locatie kon, met het zonnige weer, niet beter. Alles bij elkaar van harte proficiat gewenst voor dit initiatief. Het is ook leuk dat het toch meer en meer leeft bij de gemeenten”
-
“Jullie slagen er duidelijk in om alle belanghebbenden samen te krijgen en een positieve vibe te creëren rond het helpen van wilde bijen, ik vond het zelf erg inspirerend.”
-
“Het was een hele interessante editie, bedankt aan de organisatie!”
-
“Doe zo verder, is een aanrader en eentje om zeker te behouden. Tot volgende editie ;-)”
Kon je er niet bij zijn?
Jammer, maar je kan alsnog nagenieten van de presentaties hieronder.
Ook in 2023 organiseren we een bijensymposium, deze keer in Knokke-Heist. We hopen je dan te ontmoeten. Heb je intussen suggesties, ideeën of opmerkingen? Aarzel niet om contact op te nemen met [email protected]
Sprekers
De juiste bijenboom op de juiste plaats.
Prof. Em. Martin Hermy (KULeuven)
Kleine landschapselementen, zoals hagen, heggen, bomenrijen of solitaire bomen zijn van grote waarde voor de biodiversiteit. Helaas worden ze nog steeds te weinig naar waarde geschat. In een snel veranderend en verstedelijkend landschap gaan ze vaak op de schop of degraderen ze. Je krijgt de indruk dat ze, ook in de bebouwde omgeving, nog steeds vogelvrij zijn. Terwijl er juist daar, gezien de oppervlakte van die bebouwde omgeving, tal van mogelijkheden liggen. Voor een duurzaam resultaat is het ontzettend belangrijk om een doordachte keuze te maken. In deze voordracht staat bij die keuze de juiste (bijvriendelijke) boom centraal. En met de klimaatverandering in het achterhoofd beperken we die keuze misschien niet alleen tot inheemse bomen? Martin Hermy is emeritus professor aan de KU Leuven waar hij 25 jaar doceerde over natuurbehoud, groenbeheer en ecologie. Maar hij is daarnaast ook een gepassioneerd tuinliefhebber en plantenliefhebber.
Beheer voor zeldzame bijen: Knelpunten en beheer i.f.v. Beemdkroon en haar Knautiabij
Pieter Vanormelingen (Natuurpunt Studie)
Ondanks hun positieve imago als bestuivers krijgen bijen zelden aandacht als mogelijke doelsoorten voor het natuurbehoud. De Knautiabij foerageert enkel op bloemen van Beemdkroon en is daardoor in Vlaanderen een zeldzame soort. De vondst van deze bij in Hoegaarden (Vlaams-Brabant) vormde 10 jaar geleden de aanleiding voor een gerichte inventarisatie in heel de provincie. Sindsdien wordt in het Hoegaardse getracht de Knautiabij terug te doen toenemen door gericht beheer van de vliegplaatsen. Of dat ook aan het lukken is verneem je in deze presentatie. En kunnen we hier in West-Vlaanderen van leren voor specifieke bijensoorten? Pieter Vanormelingen is een bioloog werkzaam bij Natuurpunt Studie, met onder andere een sterke interesse in wilde bijen en natuurbeheer.
Wilde bijen in bebouwde kom, wie wint en wie verliest?
Jens D’Haeseleer (Natuurpunt Studie) & Yves Gevaert (Aculea)
Zitten er stadsmussen onder de wilde bijen? Trekt het warmere en stenige karakter van steden en dorpskernen specifieke soorten aan? En wat kunnen we daar dan uit leren naar beheer? Jens D’Haeseleer laat er zijn licht over schijnen. Maar hoe zit het met wilde bijen in onze tuin? Yves Gevaert neemt ons mee naar zijn tuin en het Provinciaal domein Bergelen. Jens D’Haeseleer werkt voor Natuurpunt Studie en is auteur van meerdere bijenrapporten in Vlaanderen. Yves Gevaert is vrijwilliger bij Aculea, de bijenwerkgroep van Natuurpunt.
Drie zoemende gemeenten aan het woord
Frank Renard (Hooglede), Tristan Coens (Izegem), Jan Albers (Wingene)
Drie gemeenten uit het West-Vlaamse hart delen hun zoemrijke initiatieven en willen hiermee anderen inspireren. Hoe kan je op het openbaar domein het verschil maken? Hoe krijg je inwoners mee in je verhaal? Wie trekt mee aan de kar? Deze vragen en nog veel
meer worden beantwoord door drie sprekers Frank Renard uit Hooglede, Tristan Coens uit Izegem en Jan Albers uit Wingene.
Frank Renard is werkzaam op de dienst omgeving, milieu en landbouw van de gemeente Hooglede.
Tristan Coens is deskundige groeninfrastructuur voor Stad Izegem.
Jan Albers is milieuambtenaar bij gemeente Wingene.
Hoe omgaan met weerstand en veranderingsprocessen
Erik Geboers (UCLL)
Langer gras in de bermen, het roept wel eens vraagtekens op bij inwoners. Sensibilisering is daarom zeer belangrijk, maar soms is de weerstand iets groter. Hoe gaan we hier dan best mee om? Hoe reageren we van nature op weerstand? Hoe kan ik overtuigen en wat zijn succesfactoren die werken? Hoe kan ik valkuilen vermijden? In deze workshop kijken en leren we hoe we succesvol kunnen omgaan met weerstand. Eric Geboers is expert in communicatieve en sociale vaardigheden. Hij is deeltijds lector aan de Universitaire Campus Leuven Limburg.
Bijvriendelijk ontwerpen op het openbaar domein, inspiratie en panelgesprek
Panelgesprek onder leiding van Peter Norro
Een bijentuin in jouw gemeente? Een zoemende border inrichten? Een verloren hoekje omtoveren? We leggen een aantal concrete situaties voor aan het publiek en het expertenpanel. Het wordt een boeiende uitwisseling van ideeën en ervaringen.
Martin Hermy is emeritus professor aan de KU Leuven waar hij 25 jaar doceerde over natuurbehoud, groenbeheer en ecologie.
Bart Vandepoele is trekker van de Vlaamse campagne ‘Week van de bij’
Geert Bossaert is landschapsarchitect bij BuroBossaert
Tristan Dewaele is tuinarchitect bij Ecogardens
Zoemrijke graslanden, beheer tips en tricks
Olivier Dochy (Provincie West-Vlaanderen)
Zoemrijk grasland heeft niet als doelstelling een bloemenzee te creëren, maar om een gevarieerde kruidenrijke vegetatie aan te leggen die een habitat vormt voor heel wat zoemende insecten. Dit wordt bereikt door deze graslanden te beheren als hooiland en nooit alles tegelijk te maaien. Deze workshop zal je voorzien van praktische tips om van je geruisloos gazon een zoemrijk grasland te maken. Deze workshop wordt begeleid door Olivier Dochy, die aan de wieg stond van het project “zoemrijke graslanden” bij Provincie West-Vlaanderen. Via de landschapsconsulenten belandt het concept ook meer en meer bij openbare besturen, bedrijven en particulieren. Olivier Dochy werkt al 21 jaar voor de Provincie West-Vlaanderen als biodiversiteitsexpert en staat in voor het beheeradvies van provinciedomeinen, de soortactieplannen en daaraan gekoppelde vorming, educatie, terreinexperimenten en visievorming
Vespawatch, samen op de uitkijk voor de Aziatische hoornaar.
Jasmijn Hillaert (INBO) en Dominique Soete (Vespa-Watch)
De Aziatische hoornaar is een invasieve exoot die sinds 2016 haar neus aan het venster stak in België. Ze valt honingbijen en andere inheemse insecten aan. Het Vespa-Watch project brengt dankzij de hulp van imkers, natuurvrijwilligers en het brede publiek,
de verspreiding en beheer van de Aziatische hoornaar in kaart. Benieuwd naar de resultaten en ervaringen van 5 jaar
bestrijding? Benieuwd hoe je de Aziatische hoornaar en zijn nesten kan herkennen en zo kan bijdragen aan een betere monitoring? Jasmijn en Dominique pakken je mee op jacht.
Jasmijn Hillaert is onderzoeker in het team Faunabeheer en Invasieve soorten bij het INBO. Ze beheert onder andere het platform vespawatch.be en onderzoekt de populatiedynamiek
en ecologische interacties van deze soort.
Dominique Soete is actief bij het vrijwilligersplatform Vespawatchers en geeft ook les rond de opsporing en verdelging van nesten van Aziatische hoornaar.
Pesticidenverbod in Knokke-Heist, 1 jaar later, hoe ver staan we?
Siska Willems (Knokke-Heist) & Marc Ghekiere (Tuinaannemer)
Op 1 januari 2021 ging in Knokke-Heist het pesticidenverbod van kracht. Dit ging gepaard met heel wat sensibiliseringsacties ondersteund door het bijenproject Kruisbestuivers. Een belangrijke doelgroep zijn de tuinaanleggers. Siska Willems geeft ons een
overzicht van de campagne “Pesticiden geen bij-zaak". Marc Ghekiere neemt ons mee in de realiteit van de tuinaannemer en hoe
zij hier mee omgaan.
Siska Willems is Stafmedewerker bij de dienst Milieu, Natuur en Landbouw van Knokke-Heist
Marc Ghekiere is een ouwe rot in het vak én boegbeeld van de campagne. Al van eind jaren ‘80 raakte hij geboeid door tuinaanleg met aandacht voor vlinders en bijen
Ontharding van het openbaar domein: welke voeten heeft dat in de aarde, van A tot Z?
Merel Goossens (Leiedal), Nele Vandaele (Leiedal) en Thijs Naert (Stad Harelbeke)
Ontharden zit in de lift, en levert plots ruimte voor biodiversiteit in de bebouwde kom. Maar hoe pak je zo’n project aan? Het volledige proces, vanop de tekentafel tot de effectieve realisatie, wordt toegelicht in deze workshop. Wat waren de uitdagingen
en valkuilen? Hoe wordt draagvlak en inspraak gecreëerd? Wat is het eindresultaat? Welke waarde heeft de nieuwe invulling
voor bijen en biodiversiteit? Enkele projecten uit Harelbeke en Wevelgem passeren de revue.
Merel Goossens is stedenbouwkundig ontwerper binnen Leiedal (interlokale vereniging voor streekontwikkeling in Zuid-West-Vlaanderen).
Thijs Naert is schepen van openbare werken, mobiliteit, natuur, energie en duurzaamheid binnen stad Harelbeke.
Nele Vandaele is stedenbouwkundig ontwerper bij Leiedal
